Leem is een soort grond die over grote delen van de wereld te vinden is. Het is een anorganische grondsoort en kent verschillende toepassingen. Nieuwe Muren gebruikt de leem die geschikt is voor het maken van bouwmateriaal. Er is ook leem voor het afdichten van bijvoorbeeld vijvers of beekbeddingen.
De leem die geschikt is voor bouwmateriaal wordt gevonden in Drenthe of Limburg en delen in uiterwaarden van de rivieren. Nieuwe Muren gebruikt bij voorkeur de materialen van Oskam en dan komt de leem uit Emmen.
Lokaal wordt de leem gewonnen uit wegenaanleg of bouwputten, Oskam koopt deze leem op en verwerkt de leem tot stucmateriaal, mortel of stenen. Oskam is de enige Nederlandse producent die dit in eigen beheer doet en op geheel natuurlijke wijze. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Duitse leveranciers die gas gedroogde leem verwerken in hun producten.
De leem uit Emmen is een zogenaamde keileem die bestaat uit klei, zilt, zand en stenen. De leem wordt niet bewerkt met verhitting en dus blijft de kwaliteit die leem bezit behouden in de producten. Anders dan bijvoorbeeld baksteen waar de klei wordt verhit en dus anders van samenstelling wordt.
Door de onveranderde kwaliteit is leem in staat een gezond binnenklimaat te helpen bevorderen, zonder dat allerlei technische installaties nodig zijn.
Kenmerken leem
De kwaliteiten van leem zijn onder andere:
- reguleren luchtvochtigheid; leem kan tot tien keer zoveel vocht uit een ruimte opnemen als bijvoorbeeld materialen als baksteen. En weer terug de ruimte in brengen wanneer dat nodig is.*
- warmte accumulerend; leem slaat de warmte op van zonlicht of verwarming en houdt deze gedurende lange tijd vast, zodat in bijvoorbeeld muurverwarming een zeer aangenaam gevoel ontstaat in de ruimte. In een mediterraan klimaat of nog iets zuidelijke in Afrika, functioneert de leem zo als koeling overdag en als verwarming gedurende de nacht. De leem staat de warmte geleidelijk weer af.
- akoestiek; een dikke laag leem heeft een hoog absorptie vermogen.
- geen gif; leem is een 100% natuurlijk materiaal, het irriteert niet op de huid.
- afval; leem geeft nauwelijks afval. Het kan volledig worden hergebruikt zonder extra energiekosten. Eventueel vervuild afval (schroeven, papier e.d.) kan bij het gewone afval worden weggegooid.
- water; leem kan niet tegen langdurend stromend water. Spatwater bescherming is nodig en ook is het alleen met toeslagstoffen buiten te gebruiken.
- kalk; leem wordt watervast door het te mengen met kalk.
- zacht; leem is een relatief zacht materiaal, het is daarom niet geschikt om overal toe te passen. Leem kan met natuurlijke materiaal wel hard gemaakt worden.
*bron: Lehmbau - Handbuch, Gernot Minke, ökobuch Verlag, 1997, pag. 23.
Nieuwe Muren 